Kwartierstaat Rik & Lars van Roekel - Inleiding Naamlijst Bronnen

Christiaan van Zwienen (Kristiaan Schwiene) [KRL-146]

Klompenmaker, zoon van Christiaan van Zwienen (Johannes Theodorus Schwinumb) en Willemtje ten Holt, geboren 2-4 en gedoopt 5-5-1789 Ouderkerk aan den IJssel, overleden 10-2-1863 13:00 Ouderkerk aan den IJssel [5] C114

Trouwt 24-11-1814 Ouderkerk aan den IJssel [21] Lijntje de Koning [KRL-147], dochter van Jan Willems de Koning en Adriana Pieterse Bakhuizen, geboren 16-3 en gedoopt 24-3-1793 Ouderkerk aan den IJssel, overleden 30-3-1876 10:00 Krimpen aan den IJssel [13] A14

Kinderen:

1. Doris van Zwienen, geboren 6-9-1815 Ouderkerk aan den IJssel [62], overleden 14-3-1884 Ouderkerk aan den IJssel [16] Wijk C Nummer b129
   Trouwt 14-4-1838 Lekkerkerk [7] Ariaantje (Adriana) de Boom, dochter van Jan de Boom en Marrigje Groenendijk, geboren 26-10-1814 Lekkerkerk [39], overleden 2-6-1898 Ouderkerk aan den IJssel [29]
2. Jan van Zwienen, geboren 23-12-1816 22:00 Ouderkerk aan den IJssel [74], overleden 4-6-1817 Ouderkerk aan den IJssel [24]
3. Jan van Zwienen, geboren 8-5-1818 14:00 Ouderkerk aan den IJssel [14], overleden 15-11-1862 Krimpen aan den IJssel [34]
4. Willem van Zwienen (Zwhienen), geboren 30-9-1820 06:00 Ouderkerk aan den IJssel [32], overleden 8-9-1859 Goudriaan [10]
   Trouwt 29-12-1849 Goudriaan [9] Pleuntje van Rijswijk, dochter van Bastiaan van Rijswijk en Stijntje Sprong, geboren 20-6-1829 Lekkerkerk [34], overleden 13-1-1898 Giessendam [2]
5. Adriana van Zwhienen, geboren 8-11-1821 22:00 Ouderkerk aan den IJssel [48], overleden 29-8-1894 Ouderkerk aan den IJssel [26]
   Trouwt 27-11-1847 Ouderkerk aan den IJssel [13] Aart Twigt, zoon van Aart Twigt en Jaapje Blok, geboren 17-2-1819 Ouderkerk aan den IJssel [8a], overleden 6-12-1876 Ouderkerk aan den IJssel [57]
6. Willempje van Zwienen, geboren 8-3-1823 16:00 Ouderkerk aan den IJssel [11], overleden 29-5-1852 Stolwijk [18]
   Trouwt 28-6-1850 Ouderkerk aan den IJssel [3] Pieter Lenertz (Leenartz) (de Vreugt), zoon van Lambertus Lenertz (de Vreugt en Gertrud Putterbach (Puttershoek), geboren 30-7-1820 Venray [143], overleden 13-5-1867 Stolwijk [26]
7. Paulus van Zwienen, geboren 20-8-1824 07:00 Ouderkerk aan den IJssel [33] Huis Z214, overleden 26-9-1824 Ouderkerk aan den IJssel [15]
8. Poulus (Paulus) van Zwienen, geboren 14-9-1825 01:00 Ouderkerk aan den IJssel Z214 [43], overleden 10-12-1881 Ouderkerk aan den IJssel [45]
   Trouwt 9-5-1863 's-Gravendeel [18] Grietje de Heer, dochter van Gijsbert de Heer en Pietertje Grootepas, geboren 26-9-1834 's-Gravendeel [63], overleden 11-10-1893 Ouderkerk aan den IJssel [45]
9. Elisabeth van Zwienen, geboren 17-9-1827 21:00 Ouderkerk aan den IJssel [51] Huis Z214, overleden 6-2-1912 Gouda [66]
10. Lijntje van Zwienen [KRL-73], geboren 30-1-1830 01:00 Ouderkerk aan den IJssel [7], overleden 15-3-1903 Krimpen aan den IJssel [13]
11. Pieter van Zwienen, klompenmaker, broodbakker, geboren 3-4-1831 Ouderkerk aan den IJssel [25], overleden 19-8-1902 Krimpen aan den IJssel [38]
    Trouwt 18-6-1857 Oud-Alblas [2] Liedewei den Braanker, dochter van Pieter den Braanker en Bastiaantje Baan, geboren 19-4-1834 Oud-Alblas [9], overleden 16-8-1915 Krinpen aan den IJssel [24]
12. Christina van Zwienen, geboren 13-12-1833 09:00 Ouderkerk aan den IJssel [70] Huis Z234, overleden 4-9-1834 Ouderkerk aan den IJssel [33]
13. Christina van Zwienen, geboren 1-4-1835 06:00 Ouderkerk aan den IJssel [20] Huis Z234, overleden 20-2-1884 Ouderkerk aan den IJssel [12]

Bronnen:

Email Jan Zwiers 17-8-2009:

Aanvullingen

Email Jan Lucas 30-12-2015:

• DTB Ouderkerk aan den IJssel Geref. Doopboek 1789 - 1799 - Inv. nr 3 III - pagina 110 - geboorte Christiaan
• DTB Ouderkerk aan de IJssel - Geref. Doopboek 1789 - 1799 - inv.nr 3 III - pagina 124 - geboorte Lijntje
• Geb akte 62: Vader kan niet schrijven

Email Pieter Geneugelijk 24-7-2021:

Deed onderzoek naar Dorus en schreef daarover een artikel dat is verschenen in het blad van de Historische Vereniging in Ouderkerk a/d IJssel, enkele citaten:
De Franse keizer Napoleon heeft niet alleen een rol gespeeld bij het verplicht aannemen van een achternaam, maar ook in het leven van Christiaan, de in 1789 geboren zoon van Dorus. Christiaan van Zwienen wordt namelijk opgeroepen om als militair te dienen in het leger van Napoleon. Hij wordt ingeschreven in het 88e cohort dat oorspronkelijk alleen bedoeld was om de grenzen van Nederland te beschermen, maar al heel snel een andere functie kreeg. Samen met enkele andere cohorten ging de afdeling op in het 146e regiment infanterie van de linie om ondersteuning te gaan bieden na de mislukte veldtocht van Napoleon tegen Rusland. Met vier andere Ouderkerkers - ze worden genoemd in de lijst van "Nederlandse militairen in Franse dienst" - maakt Christiaan dus deel uit van dit 88e cohort dat in 1812 werd opgericht, maar al begin 1813 werd overgeheveld naar de Grande Armée. Bij de inschrijving krijgt Christiaan stamboeknummer 148 toegewezen en wordt er vermeld dat zijn ouders "Dirk van Zwienen en Willemtje Tenholt" heten.
Christiaan trouwt in 1814 met Lijntje de Koning en gaat wonen in wijk C, oftewel polder De Zijde, in Ouderkerk aan den IJssel. Zijn beroep? Klompenmaker!

Email Pieter Geneugelijk 21-11-2021:

Deed onderzoek naar Dorus en schreef daarover een artikel dat is verschenen in het blad van de Historische Vereniging in Ouderkerk a/d IJssel.

Een citaat uit deel 2 over Christiaan:

[ . . . ]

Christiaan van Zwienen (1789-1863)

In het eerste deel is beschreven hoe Dorus - Johannes Theodoris - Schwinumb/Schwiening/ van Zwienen uit Duitsland vertrok en zich, na een korte periode in Krimpen aan de Lek en Ridderkerk, in Ouderkerk aan den IJssel vestigde. In het slot van dat deel werd ook al even kennis gemaakt met zijn zoon Christiaan, geboren in 1789 in Ouderkerk aan den IJssel.

[ . . . ]

Hij kwam, na gediend te hebben in het leger van Napoleon (bij de 88e cohort) terug in zijn geboortedorp en trouwde in november 1814 met Lijntje de Koning. Zijn beroep, vanaf dat moment steeds genoemd in de akten van de Burgerlijke Stand bij bijvoorbeeld geboortes of huwelijken van zijn kinderen, is steeds klompenmaker. Soms wordt hij 'blookmaker' genoemd. (blook is een ouderwets woord voor klomp) Zeer waarschijnlijk heeft hij het vak van klompenmaker op jonge leeftijd geleerd van zijn vader. Dat is aannemelijk omdat ook enkele broers, Willem en Gerrit, klompenmaker zijn geworden.

Broer Gerrit trouwt in 1815 met Maria Verwaal uit Zuidbroek en vestigt zich in Berkenwoude. Hoewel Gerrit in de bevolkingsregisters steeds klompenmaker als beroep achter zijn naam heeft staan, wordt bij zijn huwelijk met Maria vermeld dat hij 'rijvemaker' is. Hij maakte dus gereedschap om hooi bij elkaar te harken, rijven genoemd. Blijkbaar werd het klompen maken soms gecombineerd met andere werkzaamheden. Verder komen we de 'rijven' niet meer tegen. De klompen wel, want ook de zonen (en kleinzonen) van Gerrit worden klompenmaker.
Broer Willem is ongehuwd gebleven en op 34-jarige leeftijd in Ouderkerk aan den IJssel overleden. Hij was ook klompenmaker.
Broer Jan trouwt met Steijntje Verheul en vertrekt naar Rotterdam. Daar staat hij te boek als 'sjouwer', dus hij had volgens de tot nu toe gevonden gegevens niet veel met klompen. Een buitenbeentje dus, want ook zijn achternaam werd vaak verkeerd geschreven: Jan van Suine(n).

Christiaan van Zwienen (1789-1863) is zijn hele leven klompenmaker gebleven en heeft zijn hele leven in Ouderkerk aan den IJssel gewoond. Volgens de akten van de Burgerlijke Stand woonde hij met zijn gezin in Wijk C, oftewel polder de Zijde op nummer 214, later veranderd in C 234. Voor de duidelijkheid: het huis stond aan de IJsseldijk tussen de Ouderkerkse watertoren en de molenplaats in.
We weten ook dat het huis in 1863 gehuurd werd voor 50 gulden per jaar van de steenfabrikant Pieter Hoogendijk Eeuwoutszn. Bij deze steenfabrikant had hij ook een lening afgesloten.
Wanneer Christiaan in 1863 overlijdt wordt door notaris Spruijt een inventaris opgesteld van alle bezittingen die in het sterfhuis aanwezig zijn. Het geeft een mooi beeld van de bezittingen van Christiaan en zijn vrouw Lijntje de Koning.

Een paar genoteerde zaken in de inventaris:

In de schuur:
Eene partij onbewerkt Essenhout ( in waarde geschat op)	60 gulden
Eene partij gemaakte klompen en eenige gereedschappen tot het maken van huigens en mastbanden	25 gulden
Op den schuurzolder:
Eene partij gemaakt en ongemaakt scheepshoutwerk	140 gulden
In de kleine schuur:
Eenige snijbanken en een partijtje houtwaren	7 gulden
Op en aan het erf:
Eene partij wilgenbomen met toppen	110 gulden
Eene partij eikenhout	130 gulden
Eene partij brandhout	46 gulden
Een varken	30 gulden

In deze opsomming is duidelijk te lezen dat een aantal zaken betrekking hebben op het klompenmakersvak. De vermelding van het 'gemaakt en ongemaakt scheepshoutwerk' zal te maken kunnen hebben met het beroep van schoonzoon Cornelis Vermeulen (hij was getrouwd met Christiaans dochter Lijntje van Zwienen) die van beroep scheepsbouwer was en een stukje verderop, net over de grens met Krimpen aan den IJssel zijn bedrijf had.
Verder weten we dankzij de inventaris dat Christiaan en zijn zonen onder anderen klanten hadden in Stolwijk, Dordrecht, Rotterdam en Hillegersberg.
Het varken dat genoemd wordt en in waarde geschat wordt op 30 gulden is op zich niet zo bijzonder, omdat veel gezinnen vroeger een varken hielden dat vetgemest werd om te zorgen voor voldoende vleesvoorraad.
Om nog even bij de dieren te blijven: er was volgens de inventaris ook 'eene duif met duivenkooi' (75 cent) en 'drie vogelkooyen met vogeltjes' (2 gulden).

De 5 zonen van Christiaan: Doris, Jan, Willem, Paulus en Pieter worden allemaal klompenmaker en omdat ook het nageslacht van broer Gerrit, die naar Berkenwoude vertrok, veel klompenmakers heeft voortgebracht, komen we in de negentiende eeuw in de Krimpenerwaard veel klompenmakers tegen met de achternaam Van Zwienen.
In Lekkerkerk staat langs de dijk (Schuwacht) nog steeds een enorme klomp voor het 'Boomverzorgingsbedrijf' van een familie Van Zwienen die rechtstreeks afstamt van Doris, de Duitse immigrant. Nog steeds worden er, naast het rooien van bomen, klompen gemaakt.

Omdat een uitgebreide beschrijving van alle klompenmakerfamilies niet in dit nummer past, beperk ik me even tot de rechtstreekse lijn van Gerrit Barend van Zwienen met wie ik het eerste artikel in het vorige nummer, ben begonnen.

[ . . . ]