Gijsbert van Roekel was jarenlang buurtmeester in de buurt van Ede Veldhuizen. Deze buurt is eeuwenoud en bestond al voor het dorp Ede ontstond. Het is de enige buurt die nog steeds bestaat en nog steeds wordt jaarlijks de buurtspraak gehouden.
Gijsbert van Roekel was born as son of a farmer but became a carpenter
and contractor. See the memories from the past
of his son Gerrit Jan for a description of the business of Gijsbert.
Gijsbert was master of the neighbourhood Ede Veldhuizen for many years.
This neighbourhood is very old and already existed before the village of Ede arose.
It is the only neighbourhood in Holland that still exists and still every year
there is a meeting of the 'board' of this neighbourhood.
- Vader Gijsbert is NH en woont -
1883-1900 Ede Veldhuizen 89,
1901-20 Vc de Kade,
id Maanen Eb 26,
id Veldhuizen Ec 79B,
1921 idem 108,
5-1929 idem 111,
1930 idem 82:
- Moeder Jannigje is NH GerK en woont - 1888-1900 Ederveen 523, 1901-20 Vc de Kade Ede Veldhuizen 79b, 1921 idem 108, 5-1929 idem 111, 1930 Ede Veldhuizen 82.
- Schoonzoon Marius is NH en woont - 1916-20 Ede Va de Klomp 18, Gld Vdaal de Klomp 16aa, 1930 de Klomp 90, 6-4-1939 de Klomp 8.
|
Heden nam de Heere plotseling van ons weg, onze lieve Vader en Gijsbert van Roekel in de ouderdom van bijna 77 jaren.
Ede, 11 februari 1960 De teraardebestelling zal plaats vinden op de Algemene Begraafplaats |
TIMMERMAN GIJSBERT VAN ROEKEL
Gijsbert van Roekel, oprichter van de voorloper van Heko Spanten, kwam uit een landbouwersfamilie die van oorsprong uit Bennekom afkomstig was. Geurt en Hendrikje van Roekel vestigden zich in 1862 in Renkum, maar gingen op latere leeftijd inwonen bij hun zoon Gerrit Jan van Roekel en diens echtgenote Hendrina van Elst aan de Kade 21 in Ede-Veldhuizen. Gerrit Jan en Hendrina hadden één zoon en acht dochters. Zoon Gijsbert (geboren in 1883) leerde het vak van timmerman en huwde in 1911 met Jannigje van Pol (* 1888).
Het gezin woonde aan de Kade 3 bij de kruising met de Rijksweg. In 1921 vond een verhuizing plaats naar de Kade 5. Gijsbert en Jannigje van Roekel kregen drie zoons en twee dochters: Hendrina (geboren in 1911), Jan (* 1912), Gerrit-Jan (* 1915), Anton (* 1916) en Hendrika Gijsberta (* 1924). Zoon Gerrit-Jan ging in het onderwijs en werd hoofd van de bijzondere lagere landbouwschool in Vorden. De zonen Jan en Anton gingen bij hun vader in de zaak werken. Oudste zoon Jan trouwde in 1937 in Veenendaal met Judikje van den Bosch (* 1913), een dochter van wagenmaker Johan Pieter van den Bosch, de broer van de oprichter van Houthandel Lambert van den Bosch.
Gijsbert van Roekel werkte hoogstwaarschijnlijk als zelfstandig timmerman. De eerste tekenen van een meer fabrieksmatige bewerking van hout stammen uit 1921. Gijsbert van Roekel kreeg in april 1921 een hinderwetvergunning voor de plaatsing van een benzinemotor van 7 pk voor het in beweging brengen van een cikelzaagmachine (1.500 toeren) en een vlakbank (3.200 toerten). Naast zijn woning aan de Kade 5 had hij volgens de bijbehorende tekening een houten timmerwerkplaats gebouwd van 4 x 9 m met een uitbouwtje van 1,75 x 3,25 m voor de motor. De vergunning werd pas verleend als Gijsbert van Roekel de afscheiding van vlechtdraad tussen de machinekamer en de werkplaats zou wijzigen in een met asbestplaten beklede wand. Ook moest hij ervoor zorgen dat er op een doelmatige plek in de werkplaats een handbrandblusmiddel aanwezig was, zoals een Theofakkel of een Hollandia snelblusser.
Na de aankoop van een groot perceel nabij de kruising van de Kade en de Amsterdamsche Straat (Rijksweg) verhuisde Gijsbert van Roekel in 1929 met zijn gezin naar de Rijksweg 45. Hij kreeg een bouwvergunning om een oudere woning op zijn perceel (Rijksweg 37-39) te verbouwen tot werkplaats. Hij sloopte de voorgevel en enige binnenburen, bouwde een nieuwe voorgevel met een dubbele deur en drie ramen en plaatste de benzinemotor van 7 pk in een afgescheiden ruimte. Via aandrijfbanden en -stangen kon deze motor de cikelzaagmachine, de vlakbank en de nieuwe boormachine in beweging zetten in de werkplaats van circa 6,50 x 7,95 m. Voor de opslag van het hout bleef nog een ruimte over van circa 4,00 x 4,20 m.
FIRMA G. VAN ROEKEL, ZONEN
Jan van Roekel ging na zijn huwelijk in 1937 in de woning Rijksweg 41 wonen. Vader Gijsbert ging het wat rustiger aan doen en deed het bedrijf op 15 april 1940 officieel over aan zijn zonen Jan en Anton, die een vennootschap onder firma oprichtten onder de naam: Aannemersbedrijf en timmerfabriek firma G. van Roekel, Zonen.
In 1946 kreeg de firma een bouwvergunning voor het afbreken van de werkplaats, een schuur en een deel van een andere schuur en het bouwen van een veel grotere timmerwerkplaats van circa 10,50 x 16,00 m. De gemeente eiste wel dat de geplande asbest golfplaten veranderd werden in dakpannen. Voor de dakoverspanning maakten zij gebruik van zelfgemaakte houten spanten. De kennis en ervaring die zij daarmee opdeden leidden later tot een volledige specialisatie in het produceren van houten spanten. In 1946 kreeg de fi rma G. van Roekel, Zonen volgens de argumentatie voor het aanvragen van de bouwvergunning veel opdrachten, onder andere voor het leveren van een partij speelgoed voor de export.
In 1947 breidden Jan en Anton van Roekel de bedrijfshuisvesting al weer uit en bouwden een extra werkplaats van 4,10 x 7,20 m achterop het terrein, oostelijk en in dwarsrichting van de bestaande werkplaats. De grote werkplaats werd in 1949 nog naar achteren uitgebreid met 9,50 x 10,50 m. Op 16 mei 1949 werd de vennootschap onder firma ontbonden. Jan van Roekel kocht zijn broer Anton uit en zette het bedrijf alleen voort onder de naam: Firma G. van Roekel, Zoon. Omstreeks 1950 maakte de timmerfabriek vooral kozijnen. Gaandeweg specialiseerde het bedrijf zich daarna in de vervaardiging van houten spanten en andere gelijmde houtconstructies.
NV HEKOSPANTEN In het begin van de jaren vijftig ging het bergafwaarts met de firma G. van Roekel, Zoon. Toen de betalingen aan leveranciers uitbleven kwam dat via de Eerste Barneveldse Houthandel ter ore van bouwmaterialenhandelaar Hendrik Heikamp uit Scherpenzeel. Hij ging op bezoek bij de timmerfabriek in Ede en zag daar in de fabriekshal Gijsbert van Roekel met zijn twee zoons staan praten. 'Ik weet waar jullie het over hebben,' zei Hendrik, 'Ik weet wel een oplossing. Ik wil het wel kopen.' Hendrik Heikamp vond een goede kennis, H.A.A. van Nievelt in Soesterberg, bereid om ook geld te steken in de overname en maakte de transactie rond met de familie Van Roekel. Per 1 augustus 1954 werd hij eigenaar van de timmerfabriek.
Hendrik Heikamp wilde de timmerfabriek onderbrengen in een naamloze vennootschap. Omdat zijn eigen zaak bij de Kamer van Koophandel stond ingeschreven als bouwmaterialenhandel moest er voor de timmerfabriek een nieuwe NV komen. Hij zette een bevriende aannemer in om zijn naam mede aan de zaak te verbinden, zonder dat deze De Korte er enig financieel belang bij had. De namen Heikamp en De Korte werden verbonden en ingekort tot Heko en per 14 oktober 1955 werd NV Heko Spanten opgericht met Hendrik Heikamp als eigenaar-directeur, zie de foto hiernaast. Om van zijn kennis van gelijmde houtconstructies gebruik te kunnen blijven maken kwam Jan van Roekel als procuratiehouder in dienst. In februari 1957 kwam een einde aan deze samenwerking.
Hendrik Heikamp zette met succes advertenties voor de houten spanten in Cobouw en breidde de fabriek in 1957 aan de oostzijde uit met een hal van circa 70 x 27 m. Hekospanten groeide snel en in 1964 volgde weer een flinke uitbreiding naar achteren. Voor de bouw van boerderijen in de Noordoostpolder en later in de Flevopolder werden grote aantallen spanten verkocht. Volgens een standaardontwerp van de Rijksgebouwendienst moesten er 100 tot 150 spanten in een ligboxstal worden toegepast. Toen de gemeenten in de jaren zeventig talloze systeemscholen lieten bouwen, vlogen de gelijmde liggers 'als broodjes over de toonbank'.
Het personeelsbestand van Hekospanten groeide van circa 20 man in 1960 tot circa 50 in 1980. In 1984 verhuisde Hendrik Heikamp privé naar de Meikade 1-a in Ederveen tegenover de fabriek. In 1992 liet hij nog een nieuwe hoodloods bouwen achterop het terrein. In september 1996 wijzigde hij de naam van de spantenfabriek in Heko Ede BV en plaatste daar de BV Beheermaatschappij Hekospanten boven.
Hendrik Heikamp had een week na de overname in 1998 al spijt van de transactie. Hij kwam nog elke dag op de zaak, bemoeide zich bijna overal mee en zei op gegeven moment tegen zijn oud-werknemers 'Jongens, we gaan het heel anders doen'. Na een telefoontje van de bedrijfsleider ging Bert van den Bosch maar weer eens praten met de 89-jarige oud-eigenaar, die zijn energie vervolgens richtte op de aanleg van een nieuwe tuin rond zijn woning aan de overkant.
