[...] Voor wat mijn Oom Willem Johannes van Velzen betreft, hebben we al laten weten hij hij bij een Vakbond werkte en gefusilleerd is d.d. 12 maart 1945.
Willem van Velzen was vanaf 1925 bezoldigd districtsbestuurder van de Nederlandse Vereniging van Fabrieksarbeiders(sters) in Noord Holland en Utrecht. Nadat de Vakbeweging in de loop van de oorlog steeds meer onder controle van de bezetter was gekomen, volgde hij in augustus 1941 het voorbeeld van het hoofdbestuur van zijn vereniging en nam hij ontslag. In de volgende jaren onderhield hij veelvuldig het contact met de afdelingsbesturen in zijn district en lichtte hij hen voor over de geplande naoorlogse wederopbouw van de vakbeweging. Vanaf augustus 1944 werkte hij mee aan Paraat, het tweemaal per maand in een oplage van 15.000 exemplaren verschijnend illegale blad van de vakbeweging en de voormalige SDAP. Door middel van artikelen (van o.a. W.Drees) van staatkundige en sociaal economische aard werden de arbeiders in de bedrijven voorgelicht en aangezet tot verzet.
Vanaf medio september verzorgde de Paraat-groep tevens een dagelijks verschijnend nieuwsbulletin in Amsterdam, in een oplage van 15.000. Willem van Velzen regelde en controleerde de distributie van ca. 4.000 gestencilde exemplaren. Nadat zijn schoondochter Riek was gearresteerd op een adres waar de Sipo een KP-leider zocht, ging hij op onderzoek uit. Op hetzelfde adres werd hij op 22 februari 1945 aangehouden en overgebracht naar het Huis van Bewaring, Weteringschans.
Op 10 maart 1945 viel de Sicherheitsdienst een pand aan de Amsterdamse Stadhouderskade binnen. Hier bevond zich de Centrale post van de Groep 2000, een illegale verzetsgroep opgericht door Mej.J.J.van Tongeren. Alle leden van de groep hadden een codenummer, dat was vastgelegd in een register. De 'sleutel' voor het register was in de tuin van het pand begraven. Om te voorkomen dat de bezetter de 'sleutel' zou vinden, drongen enkele verzetslieden op 11 maart 1945 het pand binnen. Daarbij ontstond een vuurgevecht waarbij de SS Hauptscharführer Ernst Wehner, (Kriminal Oberassistent van het Einsatzkommando Amsterdam) dodelijk werd getroffen.
Als vergelding werden de volgende dag 30 gevangenen uit het Huis van Bewaring overgebracht naar het
Eerste Weteringplantsoen, tegenover het pand.
Voor de ogen van honderden Amsterdammers, die van de bezetter moesten toekijken, werden de gevangenen met
drie salvo’s geëxecuteerd
De aan de Stadhouderskade wonende predikant dr. J. Koopman werd, kijkend vanuit zijn huis, eveneens dodelijk
getroffen.
De stoffelijke overschotten bleven nog lange tijd als een waarschuwing liggen, voordat ze op een open
vrachtwagen werden afgevoerd.
Naar aanleiding van dit gebeuren is er op de fusilladeplaats een monument opgericht (geschonken door
brouwerij Heineken die aan de overkant (Stadhouderskade) gevestigd was.
Het beeld stelt een dode soldaat voor met een hoorn in zijn hand en wordt dan ook genoemd:
De
Gevallen Hoornblazer
Het beeld is geplaatst op een stenen voetstuk, met twee goudkleurige gedenkplaten.
De tweede gedenkplaat bevat de namen van de 30 gefusilleerden, op alfabetische volgorde. W.J.van Velzen
op de 27e plaats.
Mijn Oom Willem ligt begraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal, Zeeweg 26, Overveen. Op zijn graf ligt een gedenksteen met zijn naam en de tekst: 'HIJ IS GEVALLEN OPDAT WIJ IN VRIJHEID ZOUDEN KUNNEN LEVEN'. [...]
Ik ben opzoek naar iemand die (verre) familie is van Willem Johannes van Velzen. Op uw website heeft uw al een stuk geschreven over Willem Johannes van Velzen en wellicht kunt u me verder helpen. Binnen de FNV hebben we nog een gedenksteen van Willem Johannes van Velzen. We willen graag nagaan of er nog familie is die interesse heeft in de gedenksteen. (let op, de steen is vrij groot) Bijgevoegd een foto hiervan en ik hoor graag of u me verder kunt helpen.
[...]
